In de Vokskrant van 26 maart 2021 vind je een artikel over aanvullende zorg, dus niet alternatieve zorg. Het verschil zit hem in het feit dat aanvullende zorg zich wetenschappelijk heeft bewezen en bij alternatieve zorg is dat (nog) niet het geval.
Zo vertelt Marc Benning, arts en hoogleraar maag-, darm- en leverziekten bij kinderen, dat hij uit pure frustratie een studie heeft opgezet om de effecten van medische hypnose bij kinderen met chronische buikpijnklachten te onderzoeken. Zijn frustratie kwam voort uit het feit dat hij zich machteloos voelde omdat hij de kinderen niet kon helpen met reguliere behandelingen of medicijnen. Er was bij geen van deze kinderen een medische oorzaak te vinden. Volgens deze arts lijdt tien tot vijftien procent van de kinderen aan deze aandoening.
Inmiddels verwijzen kinderartsen deze patiëntjes door naar een hypnotherapeut. Vijfentachtig procent wordt binnen vijf à zes behandelingen met hypnose en visualisaties van de buikpijn klachten verlost.
Verder wordt er in het artikel onder andere acupunctuur genoemd dat wordt ingezet bij opvliegers en misselijkheid als gevolg van chemotherapie. Inez von Rosenstiel is medisch specialist bij het Oncologisch Centrum van Rijnstate. Zij geeft advies aan kankerpatiënten over welke vorm van aanvullende zorg er wellicht heilzaam zouden kunnen zijn. Van alle aanvullende behandelingen zijn er zes die zij kan aanbevelen omdat deze wetenschappelijk onderbouwd zijn. Een gedegen advies is raadzaam omdat sommige therapieën middelen gebruiken die je niet in combinatie met bijvoorbeeld een chemokuur moet gebruiken.
Het artikel noemt ook de weerstand die in vooral in Nederland heerst tegen aanvullende zorg. In andere landen, zoals bijvoorbeeld Duitsland, Zwitserland, Engeland, Zweden, de Verenigde Staten en Australië, is aanvullende zorg reeds opgenomen in het standaardpakket. Volgens Von Rosenstiel krijgen kinderen in de top-academische centra in de VS, zoals Harvard, al sinds 2003 acupressuur als ze misselijk zijn na een operatie. Of ze worden afgeleid van de pijn met visualisatietechnieken in plaats van een verdoving.
De WHO ziet het als een innovatieve ontwikkeling waardoor patiënten minder ingrijpende en ook minder dure behandelingen hoeven te ondergaan.
In Nederland wordt dubbelblind placebo-gecontroleerd onderzoek gedaan naar behandelmethoden. Bij hypnose is dat onmogelijk want in dat geval zouden de patiënt en de behandelaar niet weten wie er echt in trance wordt gebracht en wie niet.
Wetenschappelijk bewezen?
Voor elke therapie is wel een studie te vinden die bewijst dat het werkt. Maar om van wetenschappelijk bewijs te spreken, zijn meer soortgelijke studies door andere onderzoekers die tot dezelfde conclusies leiden.
Om studies te bundelen werd in 1993 in Oxford Cochrane opgericht. Cochrane kijkt naar de kracht van het bewijs, de aantallen proefpersonen, de statistische analyses enz.
Voor aanvullende zorg vallen de meeste meta-analyses negatief uit vanwege strenge criteria. Hieronder vind je een aantal voorbeelden van meta-analyses van Cochrane die zich bewezen hebben als aanvullende geneeswijzen:
- Yoga vermindert stress, vermoeidheid en slaapproblemen bij borstkanker in aanvulling op de gebruikelijke behandeling.
- Sint-janskruid is bij depressie vergelijkbaar effectief als antidepressiva.
- Leefstijladvies bij zwangerschapsdiabetes vergroot de kans op gezond geboortegewicht van het kind en verkleint de kans op postnatale depressie.
- Ademhalingsoefeningen, hypnose en andere psychologische strategieën verminderen pijn en angst bij kinderen en adolescenten met naaldangst.
- Fysieke activiteit plus een dieet verkleinen het risico op en vertragen de ontwikkeling van diabetes type 2.
- Uitgebreide pijneducatie is effectief bevonden bij patiënten met acute en subacute lage rugpijn.
- Kankerpatiënten die een bewegings- of sportprogramma hebben gevolgd na afloop van hun behandeling zijn minder vermoeid, ervaren minder angst en pijn en slapen beter.
Zoals je ziet levert een gezonde leefstijl een belangrijke bijdrage aan onze gezondheid en welbevinden. Ik ben dan ook een voorstander van gezondheidsbevordering door middel van een gezonde leefstijl.
Lees het volledige artikel uit de Volkskrant hier (abonnement is noodzakelijk).
